Rafał Rudzki: Pomorze jest regionem przyjaznym mieszkańcom
Rozmowa z Rafałem Rudzkim z firmy Deloitte, partnera w badaniach Social Progress Index dla regionów UE.
Deloitte jest partnerem badań indeksu rozwoju społecznego dla regionów Europy. W badaniu tym najlepszy wynik w Polsce osiągnęło województwo pomorskie. Na czym polega ten projekt?
To nowe narzędzie patrzenia na naszą rzeczywistość zarówno na poziomie krajów, jak i również na poziomie regionalnym. Indeks mierzy wszystko, co jest ważne dla jakości życia i rozwoju społecznego.
Jak można patrzeć na jakość życia w oderwaniu od dochodu czy PKB?
PKB warunkuje rozwój społeczny, ale niejednakowo we wszystkich dziedzinach. We wskaźnikach, zarówno ilościowych, jak i jakościowych, SPI znajduje się wszystko począwszy od mieszkalnictwa, dostępu do wody, ochrony zdrowia i edukacji, ale również wolność osobista czy zaufanie do policji. Wskaźniki pogrupowane są w grupach tematycznych i są odnoszone do 15 porównywalnych od strony ekonomicznej regionów.
Muszę przyznać, że w moim otoczeniu tak dobry wynik Pomorza został przyjęty z zaskoczeniem. Jak wypadły pozostałe polskie regiony?
Najwyższe poziomy indeksu mają Pomorskie, Podlaskie i Zachodniopomorskie. Mazowsze znalazło się na miejscu piątym, na ostatnim natomiast śląskie.
Czyli rozwój gospodarczy regionu nie ma rozstrzygającego znaczenia w ocenie jakości życia?
Bardzo ważne są wskaźniki dotyczące stanu środowiska naturalnego. I chodzi tu nie tylko o jakość powietrza i wody, ale także na przykład o powierzchnię obszarów przyrodniczych prawnie chronionych, na przykład parków narodowych. Wiele regionów rozwiniętych gospodarczo ma poważne problemy ekologiczne, z tego między innymi wynika niska pozycja Górnego Śląska w tym badaniu.
W jakich dziedzinach Pomorze jest najmocniejsze?
Najwięcej punktów przysporzyły Pomorzu edukacja i środowisko naturalne. 52 punkty za środowisko naturalne przyniosłyby Pomorskiemu 77 miejsce, ale w połączeniu z punktami z innych dziedzin województwo ma 193 miejsce na 272 regiony UE.
Które dziedziny za to przedstawiają się gorzej?
Mieszkalnictwo, dostęp do wody, stan kanalizacji.
Dla kogo są te badania?
Oprócz tego, że pokazują poszczególne dziedziny życia, więc wyniki mogą być wykorzystywane cząstkowo przez instytucje i firmy działające w poszczególnych branżach, to mogą być odczytywane jako informacja zarządcza dla włodarzy regionów, miast i gmin. Już mamy sygnały z regionów, zaczyna się ruch wokół naszych wyników, będziemy je przedstawiać i dyskutować o nich.
Także u nas?
W Gdańsku w ramach Pomorskiego Forum Terytorialnego spotkanie na temat wyników SPI odbędzie się 9 grudnia.
To może być bardzo interesujące spotkanie. A czy władze któregoś z polskich regionów wyraziły niezadowolenie z wyników waszych badań?
Przestrzegałbym przed traktowaniem badania SPI dla regionów wyłącznie jako rankingu. Jest to przegląd, statystyczny opis poszczególnych dziedzin rzeczywistości. Ma służyć między innymi w charakterze narzędzia doradczego w polityce spójności Unii Europejskiej.
Jakie jeszcze może mieć zastosowania?
Wątkiem nie mniej ważnym jest biznes i inni aktorzy społeczni. Nasz przegląd może pokazywać im obszary do współpracy. I chodzi tu nie tylko o luki rozwojowe, ale także o rzeczy dobre, o skupienie się na atutach i wykorzystywanie szans.
Badania regionów układają się w badanie całej Unii Europejskiej. Jak wygląda sytuacja Polski w porównaniu z innymi krajami Europy?
Mówiąc ogólnie, nie jest bardzo źle, ale nie jest też super. Polskie regiony, a co za tym idzie Polska znalazły się w dolnej połówce zestawienia. W wielu przypadkach jest jednak o wiele lepiej, niż można się było spodziewać, a poza tym nasze wyniki są zachętą do dalszej pracy.
Czy rozwój ekonomiczny pomoże w poprawie wyników?
Wskaźniki gospodarcze mają znaczenie, ale na pewnym progu przekładają się wolniej na rozwój społeczny. Najbogatszy region Europy, centralny Londyn, w badaniu SPI ma zaskakująco niskie, 81 miejsce.