Otwierać! Tu kontrola skarbowa
Bez zapowiedzi i za okazaniem legitymacji służbowej - urzędnicy mogą w każdej chwili wejść do domu-firmy.
- Jestem informatykiem i mam działalność gospodarczą zarejestrowaną w mieszkaniu - mówi pan Mariusz z Bydgoszczy (nazwisko znane redakcji). - To mi się bardziej opłaca niż praca na etacie. Przygotowuję projekty dla różnych firm i dzięki temu więcej zarabiam. Czy urzędnicy skarbówki mogą w każdej chwili wejść z kontrolą do mojego domu? W jakich godzinach mogę się ich spodziewać?
Zgoda prokuratora? Zależy od interpretacji?
Fiskus ma teraz takie prawo. Reguluje to art. 59 ustawy z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej, która weszła w życie 1 marca.
- Czynności kontrolne mogą odbywać się w urzędzie celno-skarbowym, siedzibie kontrolowanego, miejscu prowadzenia lub przechowywania ksiąg podatkowych oraz w każdym innym związanym z prowadzoną działalnością, w tym również w lokalu mieszkalnym - cytuje fragment tej ustawy Magdalena Lemańska z Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy.
Natomiast w przypadku przeszukania, m.in. mieszkania, kontrolowanemu okazuje się postanowienie prokuratora o wyrażeniu na nie zgody. Gdy zaś istnieją podstawy do przypuszczenia, że dowody znajdują się w miejscu prowadzenia biznesu - zgoda prokuratora nie jest potrzebna.
Co to może oznaczać w praktyce?
- Fiskus zawsze znajdzie oficjalny pretekst by wszcząć kontrolę na tzw. legitymację, a jak zajdzie potrzeba, jego wysłannicy przeszukają lokal, w którym nie tylko podatnik prowadzi działalność, ale też żyje i mieszka z rodziną - uważa mec. Robert Nogacki, właściciel Kancelarii Prawnej Skarbiec.
- Intencja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej jest dobra - przekonuje jeden z kujawsko-pomorskich urzędników (anonimowo) i zaraz dodaje: - Jednak, jak to będzie wyglądało w rzeczywistości, to już zupełnie inna sprawa. Na pewno kontrole będą odbywały się w godzinach pracy osób do nich uprawnionych.
Urząd Celno-Skarbowy u nas jest w Toruniu
Od 1 marca urzędnicy nie muszą już zawiadamiać wcześniej o zamiarze kontroli. Jej wszczęcie następuje bowiem z urzędu. Może być przeprowadzona na podstawie legitymacji służbowej. Powinna być zakończona nie później niż w terminie trzech miesięcy od dnia jej rozpoczęcia. Istnieje jednak możliwość jej przedłużenia.
Ponadto nowa ustawa uprawnia aparat skarbowy do dostępu do dokumentów firmowych objętych tajemnicą czy wykorzystania psów tropiących i specjalistycznego sprzętu.
- Prosta kontrola może więc zmienić się w regularny nalot służb mundurowych na normalnie działającą firmę - uważa mec. Nogacki. - To już nawet nie będzie polowanie a zwykłe kłusownictwo, bo tak należy rozumieć powołanie kolejnej służby. Do fikcji literackiej należy zaliczyć stwierdzenie, że KAS będzie wspierała podatnika, płatnika i przedsiębiorcę. Do tego nie potrzeba powoływać służby z uprawnieniami prokuratorskimi. Proponowany mechanizm to pełna inwigilacja.
Przypomnijmy, 1 marca powstał Urząd Celno-Skarbowy w Toruniu - dla całego regionu.
Zadaniem naczelnika UC-S jest m.in. kontrola celno-skarbowa, ustalanie i określanie podatków, opłat oraz innych należności budżetowych czy obejmowanie towarów procedurami celnymi.
Z kolei akcyzę rozlicza się w dwóch miejscach: Trzecim Urzędzie Skarbowym w Bydgoszczy oraz Drugim US w Toruniu. W ramach KAS bezpośrednia obsługa podatników nadal odbywa się w urzędach skarbowych, które pozostały w dotychczasowych lokalizacjach.
Podatnicy, którzy mają pytania w związku z reformą fiskusa, mogą skorzystać z ogólnopolskiej Krajowej Informacji Skarbowej. Jest dostępna pod numerem telefonu 801 055 055 lub 22 330 03 30.
Co może kontroler bez zapowiedzi?
- żądać udostępnienia akt, ewidencji, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz sporządzać z nich odpisy, kopie, notatki;
- wchodzić, poruszać się i przebywać na terenie kontrolowanego na gruncie, w budynku, w lokalu lub innym pomieszczeniu;
- robić oględziny, żądać złożenia wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli celno-skarbowej;
- legitymować lub w inny sposób ustalać tożsamość osób;
- przesłuchiwać kontrolowanego i inne osoby;
- przeszukiwać lokale i inne pomieszczenia, miejsca i rzeczy;
- zasięgać opinii biegłych i zabezpieczać zebrane dowody;
- sporządzać szkice, kopiować, filmować, fotografować oraz sporządzać nagrania dźwiękowe;
- zbierać inne niezbędne materiały w zakresie objętym kontrolą celno-skarbową;
- badać towary, surowce, półprodukty i wyroby, w tym pobrać próbki towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych;
- żądać zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli celno-skarbowej w celu umożliwienia porównania stanu rzeczywistego ze stanem ewidencyjnym;
- zamykać z urzędu pomieszczenia, urządzenia oraz pojazdy.
Źródło: Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy